Yaşlılıkla birlikte baş gösteren sorunlardan birisi uyku bozukluğudur. Uykunun düzenli olmaması diğer hastalıkları tetiklediği gibi vücudun dinlenmesine de engel olur.

Uyku, bebeklikten itibaren insan sağlığı için önemlidir. Öyle ki uyku düzeni oluşunca insan vücudu tüm yenileme faaliyetlerini bu esnada yapmaktadır. Gerek fiziksel gerekse psikolojik olarak dinlenme ve yenilenme demektir uyku. Tek bir gece için bile uyku düzeni bozulduğunda ertesi gün adeta ıstıraba dönüşür. Yaşlılıkta ise uyku bozukluğu, uykunun az olması, sıklıkla uyanmalar, uykunun kaçması, uyuyamama, uyku esnasında nefes darlığı gibi sorunlar baş gösterir ve bunlar uykuya engel olurlar.

İlaç tedavisinden önce uyku bozukluğu durumunda ilkin yaşam koşullarına bakmak gerekir. Yaşlılıkta en çok rastlanan uyku bozukluğu geceleyin uyku esnasında uyanmaların artması ve uzamasıdır. Sabaha doğru erkenden uyanma ve tekrar uyuyamama kendisini gösterir. Bu da gündüz yorgunluk olarak belirir. Uyku evreleri arasında “delta” olarak adlandırılan evre dinlendirici uykuyu sağlar. Fakat bu sürenin kısalmasıyla yani yaşlılıktaki uyku düzeni bozulunca dinlendirici özelliği de kaybolmuş olur.

Öncelikle uyku sorunun saptanması gerekir. Ortalama altı ilâ yedi saat arasında bir uyku uyunuyorsa bu makul bir süredir, uyku bozukluğu yoktur. Ya da gündüz uykusunun yapılması, erken uyumak gibi etmenlerde de uyku bozukluğu oluşmaz. Sebep olarak ise, en başta vücuttaki fiziksel rahatsızlıklar akla gelir. Kronik hastalıkların uykuyu bölecek kadar şiddetli etkileri vardır ve uyku bozukluğu bu hastalıklarda aranabilir. Kalp hastalıklarında kalbin ritmi bozulduğu için derin uykuya geçilmesi engellenir ve uyku için gerekli olan tek ritmi kalp sağlayamaz, bu da uykunun bozulmasına sebep olur. Apne yani kısa süreli oksijensiz kalma kilolu ve nefes darlığı sorunu olan kişilerde görülür, vücut oksijensiz kaldığı için uykudan uyanılır. Bunlara ilaveten ilaç kullanımı yan etkileri olabileceği için etki edebilir. Alkol tüketimi merkezi sinir sistemini etkilediği için tesir edebilir. Ya da stresli olmak uyku bozukluğu için neden olarak gösterilebilir.

Fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra psikolojik etmenlerin de saptanmasıyla birlikte uyku bozukluğu giderilecektir. Uykunun kesintisiz olması için ilaç kullanımından önce gerekirse hekim denetiminde uygun saptaması yapılmalıdır.

Bir önceki yazımız olan Yaşlılıkta Diş Bakımı başlıklı makalemizde evde hasta bakımı, evde yaşlı bakımı ve hasta bakıcı hakkında bilgiler verilmektedir.